FETVALAR

SORU:

Bir yazıda Hz. Ebu Bekir zamanında sadece 500 hadis bulunduğunu, dolayısıyla bu sayıdan fazla olan hadislerin uydurma olduğunu okudum. Buna göre bu 500 hadis hangileridir? Bununla ilgili herhangi bir çalışma yapılmış mıdır?

Tarih: 24 Aralık 2009

CEVAP:

Hadislerin sayısı konusunda doktora yapan ve bunu bir kitap halinde yayınlayan Doç. Dr. Mustafa Karataş,  Peygamberimiz döneminde rivayet sahasında dolaşan hadis sayısının 5.000’den (beş yüz değil, beş bin) fazla olduğunu söylemenin mümkün olmadığı sonucuna varmıştır. Tabii ki bu sayı tekrarsız hadisler için verilmiş bir sayıdır. Karataş, bu sayının tekrarları ile birlikte Kütüb-i Tis’a* denilen meşhur dokuz hadis kitabında 10.000 civarında olduğunu, sahabe ve tabiin sözleri de dâhil tekrarsız toplam hadis sayısının 30.000’i geçmediği kanaatindedir. Daha sonra farklı rivayet veya tekrarlanma suretiyle hadisler artmış ve hicri 3. asırda 1.500.000’e ulaşmıştır. (Mustafa Karataş, Rivayet Tekniği Açısından Hadislerin Artması ve Sayısı, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul, 1998, s: 230-231)

İlk dönemdeki 5.000 hadisi tespit eden ve bunların “sahih”, “zayıf”, “uydurma” şeklinde sınıflandırmasını yapan herhangi bir çalışma olup olmadığını bilmiyoruz.

* Kütüb-i Tis’a: Buhari, Müslim, Tirmizi, Ebu Davud, İbn Mace, Nesai, Darimi, Muvatta, Ahmed b. Hanbel.


Etiketler: