FETVALAR

SORU:

“Nasılsanız öyle yönetilirsiniz” sözü hadis midir? Hadisse sahih midir?

Tarih: 20 Nisan 2017

CEVAP:

“Siz nasıl (kimseler) olursanız öyle yönetilirsiniz (كَمَا تَكُونُوا يُوَلَّى عَلَيْكُمْ)” sözü ana hadis kaynaklarında yer almamakta, tâlî derecedeki hadis kaynaklarında geçmektedir. (Rivayetin geçtiği yerler için bkz: Aclûni, Keşfu’l-Hafâ, c: 2, s. 126-127, hadis no: 1997; Münâvî, Feyzu’l-Kadîr, c: 5, s. 47, hadis no: 6407; Albâni, Silsiletü Ehâdîsi’d-Daîfe ve’l-Mevdûa, c: 1, 320, s. 491)

Şevkâni Fevâidu’l-Mecmûa adlı eserinde bu rivayetin senedinde hadis uyduran biri olduğunu ve ayrıca senette kopukluk olduğunu belirterek rivayetin zayıflığına işaret etmiştir. (Şevkani, Fevâidu’l-Mecmûa, s. 210, hadis no: 624)

Son dönem hadis âlimlerinden Nâsıruddîn el-Albâni bu hadisin senet açısından “zayıf” olduğunu belirttikten sonra şu açıklamaları yapmıştır:

“Bu hadisi Deylemi merfû’ (senedi Resûlullâh’a dayandırılan rivayet) olarak zikretmiştir. İbn Cemî’ Mu’cem adlı eserinde ve Kadâî de Müsned’inde yine bu hadisi merfû’ olarak zikretmişlerdir. Beyhakî ise bu hadisi Şuabu’l-İman adlı eserinde “mürsel” (tabîinden birinin sahabeyi zikretmeksizin doğrudan doğruya Resûlullâh’ın adını anarak rivayet ettiği hadis) olarak zikretmiştir ve hadisin ravilerinden biri olan Yahya b. Hişâm’ın hadis uyduran kişiler arasında olduğunu zikretmiştir. İbn Tâhir, hadisi Mübarek b. Fudâle’den rivayet eden kişinin “meçhul” olduğunu ve nitekim Münavi’nin de aynı değerlendirmede bulunduğunu zikretmiştir. İbn Hacer de Tahrîcu’l-Keşşâf adlı eserde bu hadisin senedinde bulunan ravilerin Mübarek’e kadar olanlarının “meçhul” olduğunu söylemiştir.”

Albânî bu açıklamalardan sonra kendisi bu hadisin mana açısından da sahih olmadığını belirterek şunları söylemiştir:

“Zaten vakıa da bunu yalanlamaktadır. Halk aynı halk olduğu halde, yani hiç değişmedikleri halde bazen iyi yöneticiler bazen de kötü yöneticiler başa geçebilmektedir.” (Bkz: Albâni, Silsiletü Ehâdîsi’d-Daîfe ve’l-Mevdûa, c: 1, 320, s. 491-492)

Albânî’nin bu tespiti bizce de oldukça makuldür.

Sonuç olarak bu bilgiler ışığında hadise baktığımızda hadisin hem senet hem de metin açısından zayıf olduğu anlaşılmaktadır.


Etiketler: