FETVALAR

SORU:

"Nafaka için harcanan her şey Allah yolunda harcanmış gibidir, bina için harcanan müstesna, bunda hayır yoktur." Böyle bir hadis var mıdır? Varsa bunu nasıl anlamalıyız?

Tarih: 13 Ağustos 2009

CEVAP:

Enes b. Mâlik radıyallahu anh’tan rivâyete göre, Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur:

“Tüm harcamalar Allah yolunda sayılır yani kişiye sevap kazandırır, sadece bina ve inşaata yapılan harcamalarda hayır yoktur.” (Tirmizî, Sıfatü’l-Kıyâme, 40)

Tirmizi, kitabına aldığı bu rivayetin garîb (senedinin bir veya birkaç tabakasında râvî adedi bire düşen hadis) olduğunu bildirmiştir. Yani hadis, bu haliyle zayıftır. Fakat hadisin bir benzeri ama sahih olan rivayeti Buhari’de şöyle geçmektedir:

Kays İbn Ebî Hazım şöyle dedi: Biz kendisine hasta zi­yareti yapmak için Habbâb (İbnu’l-Eret)’ın yanına girdik. Habbâb (karnını) yedi yerinden dağlamış hâldeydi. Bu ziyaretimizde Habbâb şöyle dedi:

– Bizden evvel geçen ve (Peygamber zamanında ölüp) giden ar­kadaşlarımız vardır ki, dünya onların (âhiret saadetlerinden) bir şeylerini eksiltmemişti. (Çünkü dünyada darlık içinde yaşadılar. Bize gelince: Biz (fetihler sebebiyle) o kadar dünyalığa kavuştuk ki, bugün onu topraktan (köşkler yapmaktan) başka sarf edecek bir yer bulamıyoruz. Eğer Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem bize ölüm temennisini yasaklamamış olsaydı, muhakkak ben (şu hastalık ızdırabından dola­yı) ölümü temenni ederdim!

(Kays dedi ki:) Bir müddet sonra Habbâb’ı bir kere daha ziyaret ettik. O, kendisine ait bir duvar bina etmekle meşguldü. Bi­ze:

– Müslüman, infak ve harcama yapmakta olduğu her şey husu­sunda sevaba nail kılınır, yalnız şu toprak içine sarf etmekte olduğu mal hakkında sevaba nail kılınmaz! Dedi.” (Buhari, Merdâ, 19.)

Bu hadisi şerh eden hadis âlimleri, insanın yaparken sevaba nail olmayacağı binanın “ihtiyacından fazla olan bina/ev” olduğunu belirtmişlerdir. (Bkz: İbn Hacer, Fethu’l-Bârî, c: 21, s: 243, 5672. hadisin şerhi; el-Aynî, Umdetu’l-Kârî, c: 17, s: 359)

Demek ki ihtiyacı olan binayı/evi yaparken harcanan mal da infak kapsamına dâhil olup kişiye sevap kazandırmaktadır.


Etiketler: