CEVAP:

Hadis âlimleri çeşitli metotlarla “hadis” diye uydurulmuş rivayetleri bir araya getiren çeşitli “Mevzûât (الموضوعات):” uydurma hadis kitapları telif etmişlerdir. Bu eserler sayesinde hadis ilminde uzman olmayan kimseler de uydurma hadisleri kolaylıkla tanıyabilmektedir.

Birçoğu Arapça olan bu eserlerin belli başlılarını şöyle zikredebiliriz:

el-Makdîsî (ö. 507/1113): Tezkiretu’l-Mevzû’ât

el-Cüzekânî (ö. 543/1148): el-Ebâtil ve’l-Menâkir ve’s-Sıhâh ve’l-Meşâhîr

Ebü’l-Ferec İbnü’l-Cevzî (ö. 597/1200): Kitâbu’l-Mevzû’ât mine’l-Ehâdîsi’l-Merfû’ât

Celâleddîn es-Süyûtî (ö. 911/1505): el-Leâlî’l-Masnû’a fi’l-Ehâdisi’l-Mevzû’a

İbn Arrâk (ö. 963/1556): Tenzîhu’ş-Şerî’ati’l-Merfû’a ‘ani’l-Ahbâri’ş-Şenî’ati’l-Mevzû’a

el-Fettenî (v. 986/1578): Tezkiretu’l-Mevzû’ât fi’l-Ehâdîsi’l-Merfû’ât

Ali el-Kârî (ö. 1014/1605): el-Esrâru’l-Merfûa fi’l-Ahbâri’l-Mevzûa: el-Mevzûâtü’l-Kübrâ

eş-Şevkânî (ö. 1250/1832): el-Fevâ’idu’l-Mecmû’â fi’l-Ehâdîsi’l-Mevzû’a

el-Leknevî (ö. 1304/1886): el-Âsâru’l-Merfû’a fi’l-Ahbâri’l-Mevzû’a.

Konu ile ilgili Türkçe kaynaklardan bazılarını da şu şekilde sıralayabiliriz:

M. Yaşar Kandemir: Mevzû Hadisler: Menşe’i,  Tanıma Yolları, Tenkidi

Harun Ünal:  Uydurma Hadisler (Mirac Yayınları), 6 cild; Mevzûât (Mevzû Hadisler) (Basiret Yayınları)

Sadık Cihan: Uydurma Hadislerin Doğuşu ve Sosyo-Politik Olaylarla İlgisi

Ali el-Kârî: Uydurma Olduğunda İttifak Edilen Hadisler, Tercüme: Halil İbrahim Kutlay

İbn Kayyim el-Cevziyye: Uydurma Hadisleri Tanıma Yolları (el-Menarü’l-Münif fi’s-Sahih ve’d-Daîf), Tercüme: Hanifi Akın

Abdülfettah Ebû Gudde: Sened ve Metin Yönüyle Mevzu Hadisler, Tercüme: Enbiya Yıldırım.