Bankalardan kredi çekildiğinde bankanın faizli borç verdiği ve bunun haram olduğu belirtiliyor. Ancak galeriden vadeli araç satın alındığında bu ticaret oluyor ve helal olduğu söyleniyor. Bankanın sattığı ürünü para olarak düşünürsek -ki öyle- ve her iki tarafın da rızası ile yapıldığına göre neden buna ticaret denilmiyor?
Tarih: 02 Nisan 2012Ticaret, bir malı başka bir mal ile değiştirme işlemine denir. Borç ise aynı malın vadeli olarak değiştirilmesi işlemidir. Bankalar her ne kadar para satıyor dense de gerçekte bu bir ticaret değil, borç işlemidir. Banka parayı verip belirli bir süre sonra aynı parayı ve fazladan faizini geri almaktadır. Önemli olan, işlemin adı değil gerçek niteliğidir. Vadeli satış ile faiz arasında benzerlik olması bunların aynı oldukları anlamına gelmez.
“Faiz, borcun getirisidir. Borçlar misliyle ödenir. Yani 100 altın borcu olan 100 altın öder. Önceden yapılan bir anlaşma gereği fazladan yapacağı her ödeme faiz olur. Alım satım ise iki farklı malı değiştirmektir.
Asıl fark, borcun zamanında ödenmemesi halinde ortaya çıkar. Vadeli satışta, gününde ödenmeyen borca ilave yapılmaz. Çünkü bu ilave faiz olur. Enflasyonlu ortamlarda, borcun gecikmesinden dolayı meydana gelen değer kaybını almanın faizle ilgisi yoktur. O, alacaklının zararını önlemek ve borçlunun haksız kazanç sağlamasına engel olmak içindir. Faizli alacaklar öyle değildir. Gününde ödenmeyen borcun tahsili için bir taraftan teminatlar devreye sokulup icra işlemleri yürütülürken diğer taraftan yeni faiz oranı tespit edilir ve geciken her gün için borca ilave yapılır. Bu da ödeme güçlüğüne düşen borçluyu büsbütün yıkar.”
Ayrıntı için lütfen bakınız. Abdülaziz Bayındır, Ticaret ve Faiz, Süleymaniye Vakfı Yayınları, İstanbul, 2007, s: 138-149.
Etiketler:
